نه فقط ما که باقی مردم جهان هم دربارهی هیچ کشوری کمتر از کره شمالی نمیدانند. سرزمینی که مدتهاست انگار حساب خودش را از جهان جدا کرده و چنان محصور است و دیکتاتوری سرسختی دارد که حتا به زحمت میتوانیم تصور کنیم به دور از چهار تصویر کلیشه از میدانهای اصلی پیونگیانگ که بزک و دوزک شدهاند، این سرزمین واقعا چه شکل و شمایلی دارد. به همان میزان از زندگی مردم عادی و زنان کره شمالی هم بسیار اندک میدانیم.
آنی هایلتون، روزنامهنگار تحقیقی در پاریس بیش از یک دهه است بر این موضوع تمرکز کرده که کمی از اوضاع و احوال و واقعیت زندگی زنان کره شمالی سردربیاورد. بارها به کره جنوبی سفر کرده تا با زنانی که موفق به فرار از کره شمالی شدند، دیدار و گفتگو کند.
با دهها نهاد خیریه و غیردولتی که در کار امدادرسانی به پناهجویان کره شمالیاند در ارتباط است و گفتوگوهای طولانی انجام داده است. او اخیرا در گزارش مفصلی که با تمرکز بر زندگی زنی که بعد از بارها تلاش و گیر افتادن و تجربهی زندانهای دهشتناک کره شمالی، بالاخره موفق به فرار از این کشور شد، بعضی از یافتههای محدود دربارهی خشونت علیه زنان در کره شمالی و واقعیت زندگی زنان این کشور را ذکر کرده است. اینجا این یافتهها را که اغلب حاصل تحقیق و تجربهی نهادهای غیردولتی است که به پناهجویان کره شمالی یاری میرسانند، فهرست میکنم. متن کامل گزارش هایلتون را اینجا بخوانید.
هر سال صدها زن کره شمالی به دست قاچاقیان انسان، به باندهای تجارت سکس در چین فروخته میشوند. این زنان اغلب با هزار بدبختی از کرهشمالی فرار کردند. روزها در رودخانه پناه گرفته و شنا کردند یا مسیری طولانی و سنگلاخ را در کوهها طی کردند تا از جهنم کره شمالی به امید لقمهای نان و کمی آزادی بیشتر به چین برسند.
سه چهارم افرادی که از کره شمالی به چین فرار میکنند، زناناند. آمار دقیقی از شمار این زنان در دست نیست. در سال ۲۰۱۲ یک برآورد تخمینی که تاکنون بهترین تخمینی است که در دسترس است، شمار این زنان را ۱۴۰هزار نفر برآورد کرد. نهاد «آیندهی کرهشمالی» که سازمانی غیردولتی در لندن است، در گزارشی در سال ۲۰۱۹ اعلام کرد که بنا به بررسی آنها نزدیک به ۶۰ درصد زنان کره شمالی در چین، به دست باندهای تجارت سکس در این کشور میافتند.
قاچاقچیان و سرکردگان باندهای تجارت سکس در چین، اغلب پولی معادل ۱۰ هزار دلار آمریکا را درخواست میکنند تا زن اهل کره شمالی که به بردگی جنسی گرفته شده، بتواند آزادی خود را «خریده» و از شر اینها خلاص شود. مبلغ هنگفتی که زنان تا سالها از پس پرداخت آن برنخواهند آمد. شبکهی قاچاق تجارت سکس در چین به طور متوسط سالانه ۱۰۰ میلیون دلار از به بردگی جنسی گرفتن زنان کره شمالی، سود و درآمدزایی دارد.
از اواسط دههی ۱۹۹۰ میلادی، همانطور که قحطی و گرسنگی در کره شمالی بالا میگرفت، زنان بیشتری خطر را به جان خریده و قاچاقی به آن سوی مرز و چین میرفتند تا در بازارهای محلی چین، کمی محصولات مثل ادویه از گیاهان خودرو و قارچهای کمیاب را به چینیها فروخته، درآمدی کسب کرده و به کره شمالی بازگردند.
قاچاقچیان تجارت سکس در این بازارها سراغ زنان کره شمالی میآمدند، به آنها وعدهی شغلی با حقوق مکفی در کارخانه و مزرعه و خانهی ثروتمندان و ...میدادند، زنها تا به خود بیایند به روسپیخانهای منتقل شده و اسیر دست باندهای قاچاق سکس بودند. راه فرار و مراجعه به پلیس هم نبود.
دولت چین توافقی با دولت کرهشمالی دارد که بنا بر آن هر شهروند کره شمالی را در کشور بازداشت کند، فوری به پیونگیانگ تحویل میدهد. سرنوشت چنین فردی هم که معلوم است: گولاکهای مخوف کره شمالی، کار اجباری و احتمالا مرگ.
هایلتون در سفر به کرهجنوبی توانست با ۳۰ تن از این زنان نجاتیافته از باندهای قاچاق سکس دیدار و گفتگو کند. نهادهای حقوق بشری به او گفتند که بارها تحقیقات آنها نشان داده که دولت کره شمالی با اینکه اسمی قاچاق انسان را جرم میداند، وقتی نوبت به زنان برای تجارت سکس در چین میرسد، چشمها را بسته و به روی خودش نمیآورد و عملا هرگز نه مانع میشود نه از چین میخواهد که کاری کند.
از اوایل سال ۲۰۰۰ میلادی، کمکم حجم وحشتناک عادی بودن و رواج خشونت خانگی علیه زنان کره شمالی آشکار شد. در سال ۲۰۱۴، «کمیسیون ویژه سازمان ملل متحد برای بررسی حقوق بشر در جمهوری دموکراتیک کره» اعلام کرد که بنا بر شهادت ۳۰۰ تن از شهروندان و نجاتیافتگان نجاتیافته کرهشمالی، جمهوری دموکراتیک کره سرزمینی « کاملا مردسالار و در قبضهی مردان» است و «مردان پلیس و امنیتی در بازارها، مردان مامور کنترل بلیت در قطارها، سربازان و ...» به راحتی در فضاهای عمومی به زنان تعرض جنسی کرده و مرتکب آزار خیابانی میشوند و هیچ اتفاقی برای آنها نمیافتد.
در سال ۲۰۱۸ «دیدهبان حقوق بشر» در گزارشی که بنا بر مصاحبههای طولانی با ۵۴ زن تنظیم شد که موفق به فرار از کرهشمالی شدند، نوشت که خشونت جنسی و جنسیتی علیه زنان عادی روزمره در این کشور است و از مقامات عالی حزب در کره شمالی تا نگهبانهای زندانها و بازجو و پلیس و ...همه به آسانی آب خوردن به زنان خشونت میکنند و هیچ مجازاتی هم در انتظار آنها نخواهد بود.
هایلتون با پرفسور کیم سئوگ هیانگ دیدار و گفتگو داشت. هیانگ در سئول متخصص مطالعات کرهشمالی است و در یک دهه گذشته برای تحقیق خود دربارهی وضعیت زنان کره شمالی با بیش از ۱۰۰ زن اهل این کشور مصاحبه کرده است. هیانگ میگوید تک تک این زنان تجربهی آزار و اذیت جنسی از سوی مقامات کره شمالی داشتند و همینطور تجربهی خشونت خانگی. بسیاری از این زنان اصلا به مخیلهشان هم خطور نکرده که برای گزارش خشونت خانگی به پلیس مراجعه کنند، چون پلیس خودش در کار خشونت علیه زنان است و تمام شهروندان کرهشمالی تا بتوانند سعی میکنند از هرگونه مواجهه با پلیس جا خالی داده و فرار کنند.
«اتحادیه زنان کره شمالی»، نهاد غیردولتی در سئول که به زنان نجاتیافته کره شمالی امدادرسانی میکند، یافتههای تحقیقات هیانگ را تایید میکند.
آنها هم تاکید میکنند که آزار جنسی و تجاوز به زنان در کره شمالی چه از سوی شریک زندگی و چه مردان قدرتمند یا نظامی و امنیتی، عادی روزمره است. حتا مردان فرمانده نظامی در ارتش به سادگی به تمام زنان سرباز تجاوز میکنند و گاه به آنها وعدهی ارتقای شغلی میدهند و هیچ مجازاتی نمیشوند. بسیاری از این زنان تا وقتی که به کره جنوبی نرسیدند، اصلا اصطلاحاتی مثل «خشونت خانگی» و «تجاوز شوهر به همسر» را نشنیده بودند یا نمیدانستند شوهر حق ندارد زناش را کتک بزند و اینها مصداق علنی خشونت است./
نویسنده: فرناز سیفی