آژانس بینالمللی انرژی اتمی، برنامه تهران برای کاهش چشمگیر همکاریها را به اعضا اطلاع داد.
کاظم غریبآبادی، نماینده ایران در آژانس پیشتر اعلام کرده بود که اجرای پروتکل الحاقی از سهشنبه پنجم اسفند متوقف میشود و ایران به شرایط قبل از برجام بازمیگردد.
همزمان رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی پیشنهاد سفر به ایران برای کمک به یافتن راه حلی مشترک برای این مساله را مطرح کرد.
در بیانیه آژانس درباره کاهش تعهدات ایران آمده است: «ایران در تاریخ ۱۵ فوریه به آژانس بینالمللی انرژی اتمی اطلاع داد که اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را از ۲۳ فوریه (سهشنبه هفته آیندهن) متوقف میکند.»
اجرای پروتکل الحاقی امکان بازرسیهای گستردهتر و سرزده از تاسیسات هستهای را فراهم میکند. از نگاه جامعه بینالمللی این نظارتها برای برنامههای هستهای ایران که همین حالا هم ماهیت صلحآمیز آن مورد تردید قرار دارد، ضروری است.
واکنش ایران به هشدار سه کشور اروپای درباره نقض برجام
آلمان از جمله کشورهایی است که نسبت به تصمیم ایران برای جلوگیری از ورود بازرسان بینالمللی واکنش نشان داده و آن را غیرقابل قبول توصیف کرده است. با این حال مجموع واکنشها به حرکت ایران در مسیر کاهش تعهدات در برجام چندان تند نبوده است.
ایران از اردیبهشت ۹۸ و در سالگرد خروج آمریکا از برجام روند کاهش تعهدات را آغاز کرد. اما در ماههای اخیر و به ویژه در هفتههای پایانی دولت دونالد ترامپ این روند را با ازسرگیری غنیسازی ۲۰ درصدی شتاب بخشید.
مقامات کشور یکصدا میگویند در حال اجرای مصوبه مجلس شورای اسلامی هستند که با تایید شورای نگهبان به قانون تبدیل شده است. بسیاری از ناظران بینالمللی بر این باورند اقدامات اخیر تهران، تلاش برای بازگرداندن طرفها به میز مذاکره است نه پایان دادن به برجام.
محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی نیز مصوبه مجلس را «تقویتکننده دیپلماسی» توصیف کرده است.
دیگر مسوولان نیز خواستار لغو تحریمها و بازگشت به برجام هستند. موضع کلی و مبهم دولت بایدن نیز این است که با پایبندی ایران به تعهداتش، آمریکا نیز به برجام بازمیگردد.
هرچند به نظر نمیرسد استراتژی دولت بایدن در قبال ایران در مدت کوتاهی که او بر سر کار آمده به طور کامل شکل گرفته باشد، نشانهها حاکی از آن است که او در مسیر تعامل با جمهوری اسلامی گام برمیدارد./