به گزارش آسیانیوز، طی سالهای اخیر با توجه به تحریمها، بازار هرات و سلیمانیه جایگاه مهمتری پیدا کردند. دلار در یک هفته گذشته رشد ۶۰۰ تومانی را تجربه کرده است.
---------------------------
بیشتر بخوانید:
«سقوط هرات» و پرش دلار از سکوی ۳۰ هزار تومانی!
---------------------------------------
همچنین افزایش قیمت ارز در بازار ایران همچنان ادامه دارد. به طوری که قیمت دلار طی یک هفته گذشته بیش از ۷۰۰ تومان افزایش داشته است. برخی از فعالان حوزه سرمایه، تصمیمهای طالبان در افغانستان و ممنوعیت معاملات فردایی دلار در هرات را عامل ادامه روند افزایشی قیمت ارز در ایران میدانند.
امیر سلطانزاده نویسنده و روزنامه نگار در ایندیپندنت نوشت صرافیهای تهران در ابتدای هفته گذشته دلار را با قیمت ۲۷ هزار و ۸۶ تومان بازگشایی کردند، روز یکشنبه قیمت دلار به ۲۷ هزار و ۲۸۱ تومان رسید، اما با کاهش قیمت در روز بعد، قیمت دلار آمریکا به ۲۷ هزار و ۱۱۱ تومان کاهش یافت.
در حالی که مقامهای ایرانی امیدوار بودند با کمک طالبان بازار هرات بهعنوان یکی از مراکز اصلی تأمین ارز ایران در دوران تحریم بازگشایی شود، خبرهایی منتشر شد که بر اساس آن طالبان جلو معاملات ارز را گرفته است. این موضوع سبب شد تا قیمت دلار در تهران مجدداً روند افزایشی را پیش بگیرد و با جهشی ۳۳۰ تومانی به حدود ۲۷ هزار و ۵۱۲ تومان برسد.
روز پنجشنبه و در آخرین روز کاری هفته نیز، دلار با رسیدن به ۲۷ هزار و ۶۸۸ تومان، به بالاترین قیمت خود در هفته رسید. اگرچه با پایان ساعات رسمی کار، حتی در برخی از صرافیها دلار بیش از ۲۷ هزار و ۸۰۰ تومان نیز معامله شد.
در حالی که گفته میشود بازار ارز افغانستان تأثیر چندانی بر قیمت ارز در ایران ندارد، اما واکنش بازار ارز تهران به اخبار افغانستان نشان میدهد که واقعیتهای بازار با تحلیلهای پیشین منطبق نیست.
از سوی دیگر، ناامیدی از به نتیجه رسیدن برجام باعث شده تا بازار امید خود را به تغییر ناگهانی در کوتاه مدت از دست بدهد. این تغییر میتواند با برقراری ارتباط بانکی یا ورود بخشی از پولهای بلوکه شده ایران شکل گیرد. اما شرایط سیاست خارجی ایران بهگونهای است که نمیتوان به چنین تغییری امید داشت.
همچنین حملات اخیر سپاه به مواضع احزاب کرد ایرانی در اقلیم کردستان عراق نیز، مزید بر علت است تا نگرانی از حفظ روابط اقتصادی بین تهران با سلیمانیه دست کم برای یک هفته آتی افزایش یابد.
با توجه به تحریمها و عدم دسترسی ایران به نظام بانکی بینالمللی، هرات افغانستان، سلیمانیه عراق و دوبی امارات، به عنوان کانال نقل و انتقال دلار به ایران شناخته میشوند.
بسیاری از تجار ایرانی پولهای دریافتی خود را در حسابهای بانکی خود در دبی واریز میکنند. البته طی سالهای اخیر با توجه به تحریمها، بازار هرات و سلیمانیه جایگاه مهمتری پیدا کردند و بخشی از اسکناس بازار را نیز تأمین میکنند.
با این حال، دبی همچنان مهمترین مرکز مالی صادرکنندگان و وارد کنندگان ایرانی است. از این رو هر تغییری در این سه کشور مستقیماً بر بازار ارز ایران تأثیر میگذارد.
این در حالی است که با ورود نیروهای طالبان به هرات بازار ارز این شهر تعطیل شد، فعالان بازار میگویند این موضوع معاملات ارز در بازار تهران را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
با تصرف هرات عملا یکی از مهمترین کانالهای سیگنال دهی به بازار تهران نیز موقتا خاموش شد. به نظر می رسد این موضوع تا کنون تاثیرات خوود را ظرف هفته جاری اثر خود را بر بازار ارز تهران نمایان کند.
------------------------
بیشتر بخوانید:
شروع قرن و پرش دلار از سکوی ۳۰ هزار تومانی!
----------------------------------------------------------------
سالهاست که معاملات بازار ارز در تهران تحت تاثیر بازارهای منطقهای و حاشیهای است. این بازار های منطقه ای و مرزی به ویژه با افزایش تحریمها علیه ایران نقش تعیین کننده تری پیدا کرده اند و هر نوع نوسان در این بازارها، بازار مبادلات ارز در تهران را تحت تاثیر قرار می دهد. درحال حاضر بازار های دبی، استانبول، سلیمانیه و هرات از جمله بازار های ارزی اثرگذار بر بازار تهران هستند.
این شهرها عموما از قدیم به واسطه تجار و صرافان ایرانی، محل تبادل ریال با دیگر ارزهای خارجی بوده اند. تا قبل از تحریم حجم مبادلات آن ها کم بود و از قیمت تعیین شده در بازار بین بانکی متاثر بودند؛ اما در شرایط تحریم و فروپاشی بازار بین بانکی ارز و افزایش حجم مبادلات در این بازارهای محلی، آن ها خود به راهبر قیمت ارز تبدیل شدند.
------------------------
بیشتر بخوانید:
خطر «فروپاشی اقتصاد» ایران در هشدار/ رشد اقتصادی چهار دهه اخیر «صفر» بود!
-------------------------------------------------------------------------------
در واقع با افزایش تحریم های مالی بانکها امکان حضور گسترده در شبکه مالی دنیا را از دست دادند و دیگر قادر نبودند به راحتی بین حساب های مختلف در بانک های خارجی ارز جابهجا کنند. با این رویداد عملا کارسازی ارزی بانک ها مختل و بازار ارزی بین بانکی تضعیف شد درنتیجه بازارهای منطقه ای بیشتر از گذشته اهمیت پیدا کردند.
حالا با تصرف هرات، یکی از مراکز مهمی که در آن نرخ برابری ریال در برابر دلار تعیین می شد نیز تعطیل شده است. در چنین شرایطی اکنون این پرسش مطرح است که تعطیلی بازار مبادلات ارزی هرات چه تاثیری بر قیمت دلار در چهار راه استانبول یا بازار غیر رسمی ارز در تهران و مشهد دارد؟
درگذشته نیز برخی درگیریها در هرات، بین طالبان و نیروهای دولتی افغانستان زمینه ساز افزایش تقاضا برای دلار در شرق کشور شده بود.
این در حالی است که پیشتر افشین کلاهی، عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران، هم هشدار داده بود که در صورت برقرار نشدن «ارتباط منطقی با کشورهای دنیا» تا پایان سال ۱۴۰۰ تورم ۶۵ درصدی و دلار بالای ۳۵ هزار تومان را تجربه خواهیم کرد. او درعین حال گفت: «اگر توافقهایی در عرصه بینالمللی صورت بگیرد و روابط بهتری ایجاد شود، سال ۱۴۰۰ میتواند برای اقتصاد، کسبوکارها و تجارت کشور سال بسیار بهتری باشد.»
با وجود هشدارها و توصیههای کارشناسان اقتصادی درباره ارتباط مستقیم برجام با اقتصاد ایران و زندگی و معیشت مردم، امیدها درباره به سرانجام رسیدن مذاکرات روزبهروز کاهش مییابد. روز سهشنبه (۱۹ مرداد) پایگاه خبری نورنیوز، نزدیک به شورای عالی امنیت ملی، اروپا و آمریکا را به دلیل «اجرا نکردن تعهدات برجامی» عامل اصلی توقف مذاکرات وین در ایستگاه ششم دانست.
حمیدرضا ترقی، عضو حزب موتلفه اسلامی، نیز در گفتوگو با خبرگزاری خبرآنلاین مدعی شد: «نظام تا حدود زیادی تکلیف برجام را مشخص کرده است؛ بنابراین به نظر میرسد پرونده برجام باید از وزارت خارجه به شورای عالی امنیت ملی منتقل شود.»/