به گزارش آسیانیوز، میان شهرها و استان هایی که برای پژوهش در راستای معماری و شهر سازی در چند نوبت به آن ها سفر کردم، استان مازندران گُل سرسبد بود. شهر بسیار زیبای ساری مرکز استان با داشتن جاهای دیدنی، رستوران های پاکیزه و خیابان‌های دل انگیز به ویژه خیابان "فرهنگ" از شهرهای بسیار شکوهمند شمال کشور ساختار اروپایی دارد.
مازندران به استان‌های تهران، سمنان، گلستان، گیلان، و قزوین چسبیده و کوه دماوند چونان بام گنبد مانند مازندران در سراسر سال از برف سفید پوش است.
------------------------------
بیشتر بخوانید
حجاب و مشروب مانع سفر گردشگران روس است/مقام ایرانی گفت جاذبه های ایران باید زیارتی باشد
-------------------------------------------------------------
این استان زنانی زیبا و مردانی برومند دارد. از دیدگاه باستان‌شناسی نیز مازندران پیشینه‌ای چند هزار ساله داشته و در روزگار پادشاهی «ورگانا» دیار تبرستان یا «هیرکانیا» نامیده می‌شد. یافته‌های باستان‌شناسان خودی و بیگانه در موزه ایران‌باستان نشان دهنده درخشش تمدن ژرف و شکوهمند مازندران به هنگام سر برآوردن خورشید روزگار هخامنشی در سرزمین ایران است.
در روزگار صفوی نیز چون مادر شاه عباس یکم، از مرعشی‌های مازندران بود با کوچ دادن مسیحیان و یهودیان و دادن زمین به آن ها دو شهر زیبای اشرف (بهشهر کنونی) و فرح آباد (طاهان) در کنار تجن رود را در نزدیکی ساری بنیاد گذاشت. این پنجمین شاه با نبوغ دودمان صفوی نه تنها کاخ‌ها و ساختمان‌های زیبایی در آنجا ساخت بلکه مازندران گستره بازرگانی شمال کشور و تختگاه ییلاقی شاهان صفوی شد.
شهرهای مازندران در میان کوه‌ها، جلگه‌ها و جنگل‌های سرسبز و دل انگیز به همدیگر نزدیک هستند. کرانه زیبا، خانه‌های ییلاقی، خوراک های دریایی، فرهنگ و سنن دیرپا، مازندران را میزبان میلیون‌ها گردشگر درونی و جهانگرد برون مرزی کرد. بازرگانان، مغازه داران و مردم شهرهای این استان بهتر از استان‌های دیگر کشور در گردشگرپذیری تجربه دارند چرا که پیشینه بازدید گردشگران درونی و جهانگردان برون‌مرز به مازندران دیرینه است.
دژها، غارها، برج ها، پارک‌های جنگلی، آبشارها ، رودها، چشمه ها و تالاب‌ها در مازندران برجسته و گردشگر پذیر است. این استان با مساحت نزدیک به ۲۴ هزار کیلومتر مربع، دارای شهرها و شهرک‌های بسیار زیبا است. شهرهای عمده آن بهشهر، بابل، جویبار، تنکابن، رامسر، چالوس، قائم‌شهر، سواد کوه، محمودآباد، نور، نوشهر، گلوگاه، نکا و بابلسر می‌باشند.
شهرستان پرآوازه ی آمل در مرکز این استان قرار دارد. ساری مرکز استان مازندران با پیشینه دراز خود همیشه مرکز تبرستان بود اما پس از آن "بار فروش" (بابل) مرکز تبرستان شد. در روزگار قاجار با رفت و آمد شاهان و شاهکان قاجار، دوباره ساری را مرکز مازندران کردند.
ساختمان‌های تاریخی بسیاری از جمله پل ها، گرمابه ها، آب بند ها، مسجد و بقعه‌ها ی بازمانده از روزگار صفوی و دودمان‌های دیگر در مازندران پا برجا مانده که به درخواست انجمن آثار ملی، شادروان دکتر منوچهر ستوده در کتاب پنج جلدی "از آستارا تا استارباد" شناسنامه این آثار را گردآوری کرد و این خود خدمت بزرگی به پژوهشگران در مازندران و سراسر ایران است.
یکی از یادگارهای بازمانده از روزگار شاه عباس یکم باغ شاه بهشهر است که جهانگردان اروپایی بویژه "پیترو د لاواله" ایتالیایی و "توماس هربرت" از همراهان فرستاده انگلستان "داد مور کاتن" در دیوانخانه ی آن باغ به حضور شاه عباس رسیدند.
جهانگردان اروپایی سفر کرده به ایران روزگار صفوی ، از باغ شاه (ملت) بهشهر با به‌کارگیری فواره و شُرشُر آب و ساختن حوض و چراغانی و شمع افروزی گرداگرد برکه‌ها و جویبارهای باغ، اشاره کرده و نام آن را پی در پی در سفرنامه های خود نوشته اند.
از زیبایی های دیگر مازندران آهوان، درناها و پرندگان بسیار زیبای کوچرو هستند که در "میانکاله" نظر جهانگردان و پیشینه نگاران را به خود جلب کرده است. مسیونر مذهبی "پیترو د لاواله" با سیاه قلم، نگاره‌ای از شاه و زنان و دختران زیبا و چابک اسب سوار که از اصفهان پایتخت کشور برای گردش همراه شاه به کاخ ییلاقی "اشرف البلاد" (بهشهر) رفته اند را به هنگام شکار در میانکاله نشان می‌دهد. در سال ۱۶۱۸ میلادی "پیترو د لاواله" در گزارش خود از مازندران به "ونیز" ایتالیا، نوشت اینجا ساختمان‌ها در زیر سایه انبوه درختان جنگلی، آنچنان است که آفتاب دیده نمی‌شود.
مهندسان شهرسازی شاه عباس به ویژه "ساروتقی" وزیر (استاندار) مازندران که دانش خوبی در مورد شهرسازی داشت با طرح ساختمان‌های کاخ تفریحی و خانه‌هایی که شاه پیشنهاد کرده بود، نام فرح آباد و بهشهر ساری را در میان شهروندان اروپایی برجسته کرد. بیشتر شهروندان فرح آباد و بهشهر از خانواده‌های گرجی، ارمنی و یهودی بودند. البته برخی از یهودیان و مسیحیان نیز با آوازه فرح‌آباد، خود خواسته به مازندران کوچ کردند.
مهندسان شاه عباس با ساختن راه‌های سنگ فرش و مناسب توانستند کارِ جا به جایی مصالح ساختمانی و آمد و رفت کارگران که باران‌های پی در پی، همراه گل و لای ، دست و پا گیر کارشان بود را آسان نموده و شتاب بدهند. پس از آن نیز با آوردن شتر که مردم تا به آن روز هیچ وقت شتر در مازندران ندیده بودند، خیلی از معماران و کاشی‌کاران و نقاشان و گچ برهای اصفهان را به مازندران آوردند.
کاخ "جهان نما" در کنار رود تجن فرح آباد و کاخ "جهان مورا" بر فراز کوه عباس آباد از نخستین کاخ های شرقی بودند که نگاره های سبک اروپایی زنان در کنار آینه های تمام قد بر دیوارهای آن نقش بست. کاخ دو اشکوب "جهان نما" در شبیخون افسر قزاق "استفان استینکو رازین" و یاغیان او در بهار شوم سال ۱۶۶۸ میلادی، در روزگار "آلکس میخائیلویچ" پدر "پتر" کبیر روسیه و هم زمان با سال‌های پایانی فرمانروایی شاه‌عباس دوم چپاول و به آتش کشیده شد.
از ایوان این کاخ که در انتهای شمالی شهر فرح آباد قرار داشت و هنوز دیوار و ته مانده های گرمابه آن با کاشی های خوش رنگ پابرجاست سوگلی های شاه چشم‌انداز دلپذیر دشت، رود و دریا را تماشا می کردند./