در صورت نیاز به مستندسازی شبکه می‌توانید از متخصصان شرکت معتبر سرور و تجهیزات شبکه - falnic.com کمک بگیرید که یکی از برندهای برتر حوزه شبکه در ایران است. در این مقاله ده نکته برای داشتن شبکه را با شما به اشتراک می‌گذاریم، با ما همراه باشید.
یک Policy مشخص برای مستندسازی شبکه داشته باشید
یک خط مشی مستندات شبکه (network documentation policy) باید جزئیاتی را شرح دهد که مربوط به جنبه‌های مختلف یک شبکه است، خصوصا جزییات مربوط به هر سرور. همچنین این خط مشی باید انتظاراتی را که از ادمین‌های شبکه وجود دارد به آنها شرح دهد.
یک نمودار توپولوژی شبکه ایجاد کنید
در حالت ایده‌آل، نمودار توپولوژی شبکه باید بخش‌های مختلف شبکه را شامل شود. بخش‌هایی نظیر:
- روترهایی که بخش‌های مختلف را به هم متصل می‌کنند.
- سرورها
- Gatewayها
- قطعات اصلی سخت‌افزار شبکه که به هر بخش متصل هستند.
برای شبکه‌های بزرگ‌تر، ممکن است مجبور شوید چند نمودار طراحی کنید، یک نمودار برای کلیت شبکه و چند نمودار کوچک‌تر برای سایر بخش‌های شبکه.
نام سرور، نقش‌ها و آدرس های IP را مستند کنید
اطلاعات موجود در نمودار توپولوژی شبکه لزوماً خاص نیستند، اما اطلاعات خاصی وجود دارد که باید برای هر سرور درج کنید، حتی ممکن است لازم باشد آن اطلاعات در یک فایل ضمیمه قرار داده شود. برای هر سرور، نام سرور، آدرس IP آن و نقشی که سرور انجام می‌دهد (دامین سرور، DHCP، میل سرور و...) را فهرست کنید. یادتان باشد که ممکن است چندین آدرس IP به یک سرور اختصاص داده شود یا سرور چندین کارت شبکه داشته باشد، بنابراین باید آن اطلاعات را نیز مستند کنید.
مستندسازی شبکه به ساخت یک تصویر قابل درک از توپولوژی شبکه کمک می‌کند. به تصویر زیر دقت کنید:
برای هر سرور یک LOG فایل جداگانه ایجاد کنید
هنگامی که یک سرور از کار می‌افتد، دلیل آن در اغلب مواقع، یکی از تغییرات اخیر در شبکه است. به عنوان بخشی از مستندات شبکه، برای ثبت تغییراتی مانند نصب پچ‌ها و برنامه‌ها و تنظیمات امنیتی اصلاح‌شده، یک لاگ فایل برای هر سرور ایجاد کنید. این گزارش نه تنها به شما کمک می‌کند مشکلات آینده را عیب‌یابی کنید، بلکه می‌تواند به شما در بازیابی سرور در صورت مشکلات جدی نیز کمک کند.
نسخه‌های نرم‌افزار و لایسنس‌ها را مستند کنید
لیست برنامه‌ها و نسخه‌های آنها را که روی هر سرور اجرا می‌شوند، مستند کنید. همچنین می‌توانید یک کپی از لایسنس نرم‌افزار را در این مستندات قرار دهید. در صورتی که درگیر حقوق کپی رایت نرم‌افزارها شوید، این مورد بسیار موثر خواهد بود.
سخت‌افزارهای موجود در شبکه را مستند کنید
در مورد مستندسازی سرورها صحبت کردیم اما مستندسازی سوئیچ‌ها، روترها، Gatewayها و سایر سخت‌افزارهای شبکه به همان اندازه مهم است. مستندات شما باید شامل اطلاعاتی مانند موارد زیر باشد:
- دستگاه چگونه به شبکه متصل می‌شود؟
- دستگاه چگونه پیکربندی شده است؟
- آیا یک نسخه پشتیبان از پیکربندی وجود دارد؟
- دستگاه چه نسخه‌ای از فرم‌ور را اجرا می‌کند؟
- آیا دستگاه برای استفاده از رمز عبور پیکربندی شده است؟ البته لازم نیست رمز عبور واقعی را در مستند وارد کنید اما می‌توانید یک کلمه، عدد یا نشانه‌ای برای اشاره غیر مستقیم به رمز عبور داشته باشید تا در صورت فراموشی رمز عبور از آن برای یادآوری استفاده کنید.
اکتیو دایرکتوری را مستند کنید
موارد زیادی برای مستندسازی اکتیو دایرکتوری وجود دارد اما این‌جا به ذکر چند نکته مهم اکتفا می‌کنیم:
- نام دامنه‌های موجود
- ساختار سایت Active Directory
- جایی که سرورهای مختلف در سلسله مراتب Active Directory وجود دارند.
- مکان و محتوای هر Group Policy
- هر گونه تراست خارج از شبکه که ممکن است وجود داشته باشد.
مراحل پشتیبان گیری را مستند کنید
فایل‌های بکاپ بهترین راه برای مقابله با خطرات شبکه است اما اگر کسی نتواند نحوه استفاده از آن را بفهمد، فایده چندانی نخواهد داشت. نرم افزار پشتیبان مورد استفاده و نسخه آن را حتما مستند کنید (بسیار مهم). همچنین بهتر است توضیحی کلی از آنچه در هر تسک پشتیبان‌گیری وجود دارد و این‌که فایل‌های پشتیبان کجا ذخیره می‌شوند را مستند کنید.
به همه چیز برچسب بزنید
بارها پیش آمده که مشتریان به ادمین‌های شبکه مراجعه کنند و مستندات کاملی به آنها ارائه دهند اما وقتی ادمین شبکه وارد سایت می‌شود، می‌بیند که هیچ یک از سخت افزارها برچسب ندارند. همه سرورها یکسان به نظر می‌رسند و هیچ راهی برای تمایز بین آنها وجود ندارد.
بنابراین باید یک برچسب ساز تهیه کنید و همه سرورها، اجزای سخت افزاری مهم (Gateway ها، روترها و غیره) و مهم‌ترین کابل‌ها را برچسب‌گذاری کنید. این کار شناسایی قطعات مختلف سخت افزار فهرست شده در سند شبکه شما را آسان می‌کند.
اسناد خود را ارزیابی کنید
آخرین مرحله در این چک لیست مستندات شبکه، ارزیابی مستندات است تا مطمئن شوید که برای شما و نیازهای مشتری شما کافی است. به مستندات شبکه خود به عنوان بخش مهمی از استراتژی Disaster Recovery فکر کنید. هنگامی که اولین پیش‌نویس مستندات شما کامل شد، باید از خود بپرسید که آیا به اندازه کافی خوب هست و در صورت بروز فاجعه، شبکه را نجات می‌دهد یا خیر؟ اگر پاسخ مثبت است، پس در زمینه مستندات خوب عمل کرده‌اید در غیر این صورت بهتر است فوراً آن را اصلاح کنید.
در این مقاله ده مورد از مهم‌ترین نکات مربوط به مستندسازی شبکه را به صورت چک لیست داکیومنت شبکه به شما ارائه کردیم. با این حال نکات زیادی در مورد مستندسازی شبکه وجود دارد و اگر تجربه کافی در این زمینه ندارید، بهتر است از متخصصان شبکه برای مستند کردن شبکه خود کمک بگیرید.