و آیا می توان به کشوری که رشد اقتصادی آن دستکم در چهار سال از هشت سال گذشته منفی بوده و قریب به هفت سال است نرخ تشکیل سرمایه ثابت در آن منفی است کشور در حال توسعه گفت جای بسی تامل دارد !
چرا که اگر بخواهیم صریح باشیم می بایست با توجه به شرایط حال اقتصادی و پیش بینی های صندوق بین المللی پول و سایر نهادها به رشد اقتصادی ایران در سال جاری و آینده به اقتصاد ایران می بایست لقب "کشور در حال پسرفت" داد.
شاخص های تعیین کننده سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، وفرهنگی بیان کننده وضعیت حاکم بر اقتصاد کشور است بطور مثال تثبیت قیمت‌ها یکی از علایم تمایز بین کشورهای توسعه یافته و توسعه نیافته است که هیچگاه در یک کشور توسعه یافته حجم بالای افزایش قیمت‌ها دیده نمی‌شود اما این رویدادی است که دیگر در ایران برای مردم آن تبدیل به یک عادت شده است.
طبق پیش بینی اکونومیست وضعیت اقتصاد ایران در سال ٢٠١٩ با موارد چون
کاهش حداقل ۳۰ درصدی تولید نفت
* کاهش ۴۰ درصدی تولید و مونتاژ خودرو و افزایش بیکاری
* کاهش ۶۰ درصدی قدرت خرید خانوارهای شهری و ضعف تقاضا
* رکود عمیق در بخش معاملات مسکن و نصف شدن تعداد معاملات
* بودجه غیرواقعی و احتمال کسری شدید و استقراض از صندوق توسعه
* تشدید بحران های پولی و مالی موجود روبرو خواهد بود
سخن اخر اینکه بحران اصلی کشور ، بحران تحریم و دلار و برجام نیست، بلکه بحران اعتماد و اخلاق و درستی در نهادهای بالای دولتی و حکومتی است که باید بدست تک تک خود ما حل شود!
فراموش نکنیم که کشوری همانند کره جنوبی در حالی روند توسعه را همزمان با ایران شروع کرد که در حال حاضر با رشد اقتصادی بالا، جزو 20کشور قدرتمند اقتصادی جهان است و از سوی دیگر با مطالعه آسیب‌شناسی برنامه‌های توسعه در ایران در می یابیم که هشت عامل در عدم موفقیت در توسعه کشور موثر بوده که در این‌خصوص می‌توان به نبود تعریف روشن از توسعه و برنامه، تعدد اهداف و انعطاف‌پذیری برنامه‌ها، نظام آماری و اطلاعات غیرشفاف و ناکارآمد، برنامه‌های بلندپروازانه و غیرواقعی، فقدان نگاه آینده‌شناسی در تدوین برنامه توسعه، مشخص نبودن اولویت‌ها، فقدان استراتژی توسعه صنعتی و عدم مشارکت فعال بخش خصوصی اشاره کرد که امید است با توجه به شرایط پیچیده و چالش‌های فراوان که کشور در حال‌حاضر با آن روبه‌رو است و با در نظر گرفتن شکنندگی اقتصاد کشور در برابر هر گونه شوک و تهدیدی با یک وفاق ملی و اجماع نخبگان، برنامه‌ریزان و سیاستگذاران بر سرمفهوم توسعه بتوانیم دوباره در مسیر توسعه قرا بگیریم.