به گزارش آسیانیوز ایران ؛ تصادفات رانندگی همچنان یکی از اصلی‌ترین عوامل مرگ‌ومیر در ایران به‌شمار می‌رود؛ موضوعی که با وجود تلاش‌های دستگاه‌های ذی‌ربط در کاهش تلفات، همچنان جان هزاران نفر را هر سال می‌گیرد.
طبق گزارش‌های رسمی منتشرشده از سوی سازمان پزشکی قانونی کشور و وزارت بهداشت، آمار کشته‌شدگان تصادفات در ایران از سال ۱۳۹۱ تا پایان ۱۴۰۲ به بیش از ۲۰۰هزار نفر رسیده است. این رقم معادل جمعیت یک شهر بزرگ است و زنگ خطری برای امنیت جاده‌ای در کشور به‌شمار می‌آید.
در این بازه زمانی، اگرچه نوساناتی در میزان مرگ‌ومیر وجود داشته، اما در اکثر سال‌ها، میانگین سالانه بیش از ۱۵ تا ۱۹ هزار نفر بوده است. بالاترین رقم در این دهه به سال ۱۳۹۱ با ۱۹٬۷۹۴ نفر و کمترین آن به دوران همه‌گیری کرونا در سال ۱۳۹۹ با ۱۵٬۳۹۶ نفر مربوط می‌شود. اما با کاهش محدودیت‌های کرونایی، روند افزایشی دوباره آغاز شد و در سال ۱۴۰۲ به رقم ۱۹٬۴۹۰ نفر رسید.
در این میان، تعطیلات نوروز همواره یکی از پرحادثه‌ترین بازه‌های زمانی محسوب می‌شود. در نوروز ۱۴۰۴، از ۲۵ اسفند ۱۴۰۳ تا ۱۱ فروردین ۱۴۰۴، ۷۰۴ نفر در تصادفات جان خود را از دست داده‌اند و ۱۶٬۰۹۴ نفر نیز مجروح شده‌اند. به‌طور میانگین، روزانه ۴۴ نفر کشته و ۱٬۰۰۵ نفر مجروح گزارش شده‌اند.
بر اساس نقشه پراکندگی تصادفات، استان‌های فارس، اصفهان، خراسان رضوی، کرمان و سیستان و بلوچستان از پرحادثه‌ترین استان‌ها در این دوره بوده‌اند.
علل اصلی وقوع تصادفات در نوروز ۱۴۰۴ به شرح زیر اعلام شده است:
- ۲۴.۵٪ بی‌توجهی به جلو (به‌خصوص استفاده از موبایل یا خواب‌آلودگی)
- ۲۱٪ انحراف به چپ (به ویژه در جاده‌های دوطرفه فاقد گاردریل)
- ۲۰٪ عدم توانایی در کنترل وسیله نقلیه (اغلب به دلیل سرعت غیرمجاز)
از سوی دیگر، تحلیل‌های کارشناسانه نشان می‌دهد که عواملی چون:
- کیفیت پایین خودروها (نبود ایربگ و ترمز ضد قفل در خودروهای داخلی)
- وضعیت نامناسب جاده‌ها (کمبود علائم هشداردهنده، خطای مهندسی مسیر)
- ضعف در آموزش فرهنگ رانندگی
نقش مستقیمی در افزایش میزان حوادث دارند.
کارشناسان معتقدند برای کاهش مؤثر تلفات، باید ترکیبی از سیاست‌های بازدارنده، اصلاح زیرساخت، ارتقاء کیفیت خودرو، و آموزش‌های رفتاری در دستور کار قرار گیرد.
با وجود توسعه سامانه‌های نظارتی همچون دوربین‌های ثبت تخلف و خودروهای هوشمند پلیس، آمار بالای تصادفات نشان می‌دهد که این اقدامات نیاز به به‌روزرسانی و هماهنگی بیشتر بین نهادهای مسئول دارد.
کمپین‌های اجتماعی مانند «نه به تصادف» نیز در فضای مجازی و رسانه‌ها فعال شده‌اند، اما به‌نظر می‌رسد تغییر فرهنگ رانندگی، امری زمان‌بر و نیازمند سرمایه‌گذاری وسیع و اراده ملی است.