به گزارش آسیانیوز، با توجه به محدودیت‌ها ارزش «افغانی» در برابر دلار کاهش خواهد یافت. بانک مرکزی افغانستان به بانک‌های این کشور دستور داده که حواله‌های خود را فقط به ارز محلی پرداخت کنند. این آخرین اقدام برای حفظ دلارهای موجود در این کشور است.
--------------------------
بیشتر بخوانید:
سلطه طالبان؛ علت «گرانی بیشتر دلار» در ایران!
---------------------------------------------------------------------------
خبرگزاری رویترز به نقل از منابع آگاه می‌نویسد حواله‌های ارزی در طول این سال‌ها منبع مهمی برای تأمین مالی تجارت خارجی برای افغانستان بوده است، اما پس از به قدرت رسیدن طالبان در این کشور، دسترسی به دلار کاهش یافته است.
به نقل از ایندیپندنت، یک منبع نزدیک به تأمین کننده مبادلات پولی به رویترز می‌گوید که مؤسسات مالی مانند وسترن یونیون (WU.N) در افغانستان طی چند روز گذشته از بانک مرکزی این کشور دستور گرفته‌اند تا حواله‌های خود را فقط به «افغانی» (واحد پول افغانستان) پرداخت کند.
این منبع افزود که حواله‌هایی که پیش از دستور اخیر بانک مرکزی صادر شده‌اند، همچنان به دلار پرداخت می‌شود.
---------------------------
بیشتر بخوانید:
«سقوط هرات» و پرش دلار از سکوی ۳۰ هزار تومانی!
---------------------------------------
مؤسسه مالی مانی گرام (MGI.O) هم اعلام کرد که این پول فقط در افغانستان پرداخت می‌شود. هر دو شرکت که از زمان سقوط کابل به دست طالبان کار خود را تعلیق کرده بودند، از هفته گذشته مجدداً خدمات انتقال پول به افغانستان را از سر گرفتند.
بانک مرکزی افغانستان هنوز هیچ نظری در این مورد منتشر نکرده است.
آثار اقتصادی جنگ افغانستان
این بانک تحت سرپرستی موقت، حاجی محمد ادریس، از نیروهای وفادار طالبان که هیچ آموزش مالی رسمی ندارد، قرار دارد. بانک مرکزی در راستای به پایان رساندن توقف کمک‌های خارجی و تلاش برخی از مردم افغانستان برای خروج پس‌انداز خود از بانک‌ها، اقدام به محدود کردن خروج دلار از کشور کرده است.
انتظار می‌رود کنترل‌های بیشتر باعث کاهش ارزش افغانی در برابر دلار شود و تورم در کشور را تشدید کند. این در حالی است که بیش از یک سوم مردم افغانستان با کمتر از ۲ دلار در روز زندگی می‌کنند.
یک بانکدار افغانستانی در این باره گفت: «این نگران کننده است که پول نقد باقی مانده ارزی، بیشتر کاهش یابد. با محدودیت‌هایی که پیش‌بینی می‌کنیم ارزش دلار به بیش از ۱۰۰ افغانی خواهد رسید.»
تا پیش از سقوط کابل در ۱۵ اوت هر دلار در حدود ۸۰ افغانی معامله می‌شد.
وزارت خزانه‌داری آمریکا، همزمان با تصرف افغانستان از سوی طالبان و حرکت این گروه به سوی کابل، در تصمیمی اضطراری با بانک مرکزی همکاری کرد تا مانع ارسال محموله‌های مهر و موم شده پول نقدی شود که قرار بود به افغانستان فرستاده شود.
گروه طالبان در حال حاضر به حدود ۹ میلیارد دلار ذخیره ارزی بانک مرکزی افغانستان دسترسی ندارد.
همچنین طی سال‌های اخیر با توجه به تحریم‌ها، بازار هرات و سلیمانیه جایگاه مهم‌تری پیدا کردند
---------------------------
بیشتر بخوانید:
«سقوط هرات» و پرش دلار از سکوی ۳۰ هزار تومانی!
---------------------------------------
این در حالی است که افزایش قیمت ارز در بازار ایران همچنان ادامه دارد. به طوری که قیمت دلار طی یک هفته گذشته بیش از ۷۰۰ تومان افزایش داشته است. برخی از فعالان حوزه سرمایه، تصمیم‌های طالبان در افغانستان و ممنوعیت معاملات فردایی دلار در هرات را عامل ادامه روند افزایشی قیمت ارز در ایران می‌دانند.
امیر سلطان‌زاده نویسنده و روزنامه نگار در ایندیپندنت نوشت صرافی‌های تهران در ابتدای هفته گذشته دلار را با قیمت ۲۷ هزار و ۸۶ تومان بازگشایی کردند، روز یکشنبه قیمت دلار به ۲۷ هزار و ۲۸۱ تومان رسید، اما با کاهش قیمت در روز بعد، قیمت دلار آمریکا به ۲۷ هزار و ۱۱۱ تومان کاهش یافت.
در حالی که مقام‌های ایرانی امیدوار بودند با کمک طالبان بازار هرات به‌عنوان یکی از مراکز اصلی تأمین ارز ایران در دوران تحریم بازگشایی شود، خبرهایی منتشر شد که بر اساس آن طالبان جلو معاملات ارز را گرفته است. این موضوع سبب شد تا قیمت دلار در تهران مجدداً روند افزایشی را پیش بگیرد و با جهشی ۳۳۰ تومانی به حدود ۲۷ هزار و ۵۱۲ تومان برسد.
روز پنجشنبه و در آخرین روز کاری هفته نیز، دلار با رسیدن به ۲۷ هزار و ۶۸۸ تومان، به بالاترین قیمت خود در هفته رسید. اگرچه با پایان ساعات رسمی کار، حتی در برخی از صرافی‌ها دلار بیش از ۲۷ هزار و ۸۰۰ تومان نیز معامله شد.
در حالی که گفته می‌شود بازار ارز افغانستان تأثیر چندانی بر قیمت ارز در ایران ندارد، اما واکنش بازار ارز تهران به اخبار افغانستان نشان می‌دهد که واقعیت‌های بازار با تحلیل‌های پیشین منطبق نیست.
از سوی دیگر، ناامیدی از به نتیجه رسیدن برجام باعث شده تا بازار امید خود را به تغییر ناگهانی در کوتاه مدت از دست بدهد. این تغییر می‌تواند با برقراری ارتباط بانکی یا ورود بخشی از پول‌های بلوکه شده ایران شکل گیرد. اما شرایط سیاست خارجی ایران به‌گونه‌ای است که نمی‌توان به چنین تغییری امید داشت.
همچنین حملات اخیر سپاه به مواضع احزاب کرد ایرانی در اقلیم کردستان عراق نیز، مزید بر علت است تا نگرانی از حفظ روابط اقتصادی بین تهران با سلیمانیه دست کم برای یک هفته آتی افزایش یابد.
با توجه به تحریم‌ها و عدم دسترسی ایران به نظام بانکی بین‌المللی، هرات افغانستان، سلیمانیه عراق و دوبی امارات، به عنوان کانال نقل و انتقال دلار به ایران شناخته می‌شوند.
بسیاری از تجار ایرانی پول‌های دریافتی خود را در حساب‌های بانکی خود در دبی واریز می‌کنند. البته طی سال‌های اخیر با توجه به تحریم‌ها، بازار هرات و سلیمانیه جایگاه مهم‌تری پیدا کردند و بخشی از اسکناس بازار را نیز تأمین می‌کنند.
با این حال، دبی همچنان مهم‌ترین مرکز مالی صادرکنندگان و وارد کنندگان ایرانی است. از این رو هر تغییری در این سه کشور مستقیماً بر بازار ارز ایران تأثیر می‌گذارد.
این در حالی است که با ورود نیروهای طالبان به هرات بازار ارز این شهر تعطیل شد، فعالان بازار می‌گویند این موضوع معاملات ارز در بازار تهران را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
سال‌هاست که معاملات بازار ارز در تهران تحت تاثیر بازارهای منطقه‌ای و حاشیه‌ای است. این بازار های منطقه ای و مرزی به ویژه با افزایش تحریم‌ها علیه ایران نقش تعیین کننده تری پیدا کرده اند و هر نوع نوسان در این بازارها، بازار مبادلات ارز در تهران را تحت تاثیر قرار می دهد. درحال حاضر بازار های دبی، استانبول، سلیمانیه و هرات از جمله بازار های ارزی اثرگذار بر بازار تهران هستند.
این شهرها عموما از قدیم به واسطه تجار و صرافان ایرانی، محل تبادل ریال با دیگر ارزهای خارجی بوده اند. تا قبل از تحریم حجم مبادلات آن ها کم بود و از قیمت تعیین شده در بازار بین بانکی متاثر بودند؛ اما در شرایط تحریم و فروپاشی بازار بین بانکی ارز و افزایش حجم مبادلات در این بازارهای محلی، آن ها خود به راهبر قیمت ارز تبدیل شدند.
------------------------
بیشتر بخوانید:
خطر «فروپاشی اقتصاد» ایران در هشدار/ رشد اقتصادی چهار دهه اخیر «صفر» بود!
-------------------------------------------------------------------------------
در واقع با افزایش تحریم های مالی بانک‌ها امکان حضور گسترده در شبکه مالی دنیا را از دست دادند و دیگر قادر نبودند به راحتی بین حساب های مختلف در بانک های خارجی ارز جابه‌جا کنند. با این رویداد عملا کارسازی ارزی بانک ها مختل و بازار ارزی بین بانکی تضعیف شد درنتیجه بازارهای منطقه ای بیشتر از گذشته اهمیت پیدا کردند.
حالا با تصرف هرات، یکی از مراکز مهمی که در آن نرخ برابری ریال در برابر دلار تعیین می شد نیز تعطیل شده است. در چنین شرایطی اکنون این پرسش مطرح است که تعطیلی بازار مبادلات ارزی هرات چه تاثیری بر قیمت دلار در چهار راه استانبول یا بازار غیر رسمی ارز در تهران و مشهد دارد؟
درگذشته نیز برخی درگیری‌ها در هرات، بین طالبان و نیروهای دولتی افغانستان زمینه ساز افزایش تقاضا برای دلار در شرق کشور شده بود.
این در حالی است که پیش‌تر افشین کلاهی، عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران، هم هشدار داده بود که در صورت برقرار نشدن «ارتباط منطقی با کشورهای دنیا» تا پایان سال ۱۴۰۰ تورم ۶۵ درصدی و دلار بالای ۳۵ هزار تومان را تجربه خواهیم کرد. او درعین حال گفت: «اگر توافق‌هایی در عرصه بین‌المللی صورت بگیرد و روابط بهتری ایجاد شود، سال ۱۴۰۰ می‌تواند برای اقتصاد، کسب‌وکارها و تجارت کشور سال بسیار بهتری باشد.»/